مقدمه:
در اکثر مراکز صنعتی و بازرگانی، استفاده از دربهای ورودی برای رفت و آمد کارکنان و حمل و نقل کالا با مشکلاتی به لحاظ باز و بست بودن آنها به همراه داشته است. بعد از سال 1960 با افزایش بهای نفت، موضوع صرفه جویی در مصرف انرژی مورد توجه کشورهای غربی بخصوص ایالات متحده آمریکا قرار گرفت و به تدریج طراحی و ساخت دستگاههای پرده هوا تکمیل و در مراکز صنعتی بازرگانی و تجاری مورد استفاده قرار گرفت.
دستگاه پرده هوا چیست؟؟
اساس کار دستگاه پرده هوا مکش هوا از محیط محل نصب و پرتاب آن از یک محیط خطی با سرعت زیاد است. بطوری که که در دهانه ورودی یک پرده نامرئی از هوا، مابین دو فضای داخل و خارج ایجاد گردد.
اساس عملکرد دستگاه پرده هوا:
هوای خروجی از دستگاه پرده هوا به علت داشتن وزن و سرعت زیاد، دارای انرژی است و همچانکه مشاهده می‌گردد حاصل آن بصورت یک بردار نشان داده شده است. باد نیز بطور مشابه دارای انرژی است و در دهانه درب بصورت بردار مشخص شده است. حال برخورد این دو بردار نیز منجر به ایجاد بردار سوم می‌شود.
اگر قدرت دستگاه پرده هوا بیشتر از قدرت باد باشد، بردار سوم(جریان هوا) به طرف خارج تمایل پیدا می‌کند و برعکس اگر قدرت باد باشد، بردار سوم به طرف داخل بر می‌گردد. لذا دستگاههای پرده هوا باید به نحوی طراحی شوند که بتوانند در مقابل دهانه درب ورودی ایجاد تعادل نمایند.
کاربردهای پرده هوا :
به طور کلی کاربردهای پرده هوا برای محافظت در مقابل دربهای ورودی شامل سه حالت زیر است:
مهار باد (Wind Stopping)
پرده هوا برای جلوگیری از نفوذ بادهای طبیعی و با سرعت حدود 8 متر بر ثانیه طراحی می‌گردند.
ممانعت از ورود حشرات (Insect Control)
جداسازی دو محیط (Envirmental Separation)
دستگاه های پرده هوا با گرمایش (Heated Air Curtain):
دستگاه های پرده هوا می‌توانند مجهز به سیستم های گرمایش با کویل‌های آب گرم، بخار و الکتریکی باشند. لازم به ذکر است که نباید از این دستگاه‌ها انتظار گرمایش برای فضاهای داخلی و سالنها را داشت، ولی تا حدود 15 درجه سانتیگراد می‌توانند اختلاف حرارت ایجاد کنند.
فشار منفی (Negative Pressure)
از هر لحاظ ساختمان‌هایی که هوای داخل آنها بنا بر دلایلی خارج می‌شوند و برای هوای خارج شده جایگزین کمتری دارند، تحت فشار منفی قرار می‌گیرند. در صورتیکه درب و یا دریچه‌ها باز شوند، هوا با سرعت بیشتری وارد می‌شود و در جنین مواردی کارایی دستگاه پرده هوا کاهش می‌یابد. این مساله در بیشتر کارخانجات وجود دارد. برای ساماندهی این مشکل و ورود هوای جایگزینی می‌توان به وسیله نصب کردن یک شاتر دمپر ( Damper Shutter ) که به توری مجهز شده (برای جلوگیری از ورود حشرات) در سالن در بالاترین ارتفاع آن و نزدیک به دستگاه پرده هوا مشکل را بر طرف کرد.
هوای تازه از طریق این دمپر با هوای راکد در بالای سالن مخلوط شده و یک حالت تعادل در سالن بوجود می‌آید. بالطبع در چنین شرایطی کارایی دستگاه پرده هوا بیشتر خواهد بود.
نصب دستگاههای پرده هوا:
دستگاههای پرده هوا در اکثر مواقع به حالت افقی و در بالای سر درب‌ها و در موارد خاص(پرتاب هوا از پایین به بالا) بطور معکوس نصب می‌گردد. در شرایطی که فضای برای نصب پرده هوا در بالای درب‌ها وجود نداشته باشد، دستگاه‌ها بطور عمودی و به سه حالت قابل نصب خواهد بود:
عمودی ساده:
در این حالت دستگاه بصورت عمودی و در یکی از دو طرف درب نصب می‌گردد و در نتیجه جریان هوا با سرعت در قسمتی از فضای داخل ادامه می‌یابد.
عمودی با جذب کننده انرژی:
در این حالت در طرف مقابل دستگاه پرده هوا، یک محفظه جذب کننده انرژی نصب می‌گردد تا سرعت زیاد هوای خروجی کاهش یابد.
عمودی با مکش و رانش:
در بعضی از سالنها که دهانه دربهای ورودی دارای طول عریضتری هستند، نصب دستگاه پرده هوا به صورت دو طرفه (رفت و برگشت) و مطابق شکل زیر توصیه می‌گردد:
با توجه به شکل فوق هر دستگاه پرده هوا دارای یک محافظ ورود هوا است که دقیقا در مقابل دریچه خطی دستگاه پرده هوای مقابل قرار دارد. کارکرد این مدل ایجاد یک پرده هوا ی ضخیمتر در مقابل درب است و سرعت هوای خروجی از این دستگاه در مقایسه با دستگاه‌هایی که در بالای سر درب نصب می‌شوند کمتر خواهند بود. این مدل از پرده هوا نیز قابلیت مجهز شدن به کویل‌های گرمایشی و فیلتر را دارند.
عمودی با مکش و رانش:
-
جداسازی هوای گرم داخل ساختمان‌ها از هوای سرد خارج و در نتیجه کاهش هزینه تولید گرمایش
-
جداسازی هوای سرد داخل ساختمان‌ها از هوای گرم خارج و در نتیجه کاهش هزینه تولید سرمایش
-
جلوگیری از ورود حشرات و میکرو ارگانیزم‌ها به داخل و در نتیجه تامین فضای بهداشتی مناسب
-
جلوگیری از نفوذ گرد و خاک، دود و گازهای آلاینده به داخل
-
جلوگیری از اتلاف حرارت در گرمخانه‌ها
-
جلوگیری از اتلاف برودت در سرخانه‌ها و همچنین یخزدگی فضاهای داخلی آنها
-
به گردش در آوردن هوای گرم راکد مانده در بالای سالنها و در نتیجه کاهش هزینه تولید گرمایش
-
با جذاسازی قسمت‌هایی از سالن به وسیله دستگاه پرده هوا، انتشار هر نوع آلودگی ناشی از فرآیند تولید، گرد و غبار و مواد آلاینده را می‌توان تحت کنترل درآورد. در حقیقت دستگاههای پرده هوا مکمل هودها و سیستم‌های تخلیه هوای آلوده خواهند بود.
-
کارآرایی و راندمان کارکنان بهتر شده و باعث ارتقا کیفیت و کمیت تولید خواهد بود.
-
اضافه بر تمام مزایای فوق دستگاه پرده هوا سبب ایجاد دبی در مقابل ورودی ها می‌گردد که دیده نمی شوند و بدون ایجاد مزاحمتی در رفت آمد کارکنان، باعث آسایش و راحتی آنان می‌گردد. ضمن آنکه جابجایی کالا نیز به سهولت انجام می‌گیرد. در جهان امروز پرده هوا با توجه به کارکردهای متنوع خود در صنعت به عنوان آخرین راه حل برای کنترل موارد اشاره شده پیشنهاد می‌گردد.
